استناد به قرآن در سیره امام علیدر این مقاله برخی از مواردی که امام علی علیه السلام به قرآن کریم استناد کرده اند، ذکر می شود. ۱ - درباره خوارجیکی از افراد خوارج، خطاب به امام گفت: ما این رویه را پیش نگرفته‌ایم مگر برای رضای حق و ذخیره آخرت. حضرت علی علیه‌السّلام این آیه از قرآن را برایشان خواند: «هل ننبئکم بالاخسرین اعملا• الذین ضل سعیهم فی الحیوة الدنیا و هم یحسبون انهم یحسنون صنعا»؛ آیا خبر دهم شما را به زیان کارترین مردمان از روی کردارشان؟ آنان که کوشش هایشان در زندگی دنیایی تباه شد و تصور می‌کردند کاری نیکو می‌نمایند. [۳]
کشف الغمه ، ابن ابی الفتح، ج۱، ص۳۶۸.
آری خوارج اگرچه نماز می‌خواندند، روزه می‌گرفتند و قرآن تلاوت می‌نمودند ولی بر روی امام معصوم علیه‌السّلام و جانشین پیامبر شمشیر کشیدند و تصور کردند راه درستی را پیش گرفته‌اند در حالی که احوال و اعمالشان همه خراب و ضایع گردید.۲ - امام و مأمور زکاتسوده، دختر عماره، با بانوان قبیله همدان بعد از شهادت امیرمؤمنان علیه‌السّلام نزد معاویه رفت و پس از مذمت وی و اعوان و انصارش، مطالبی در مدح و منقبت علی علیه‌السّلام بر زبان آورد و افزود: یک بار به محضر آن امام همام رفتم، پرسید: چه حاجت داری؟ عرض کردم: مردی که برای جمع آوری زکات و صدقات به سوی ما فرستاده شده، ستم می‌کند. آن حضرت گریست و گفت: خدایا! تو گواهی بر حال من که ایشان را امر نکرده‌ام که بر بندگان تو ستم کنند و حق تو را فراموش نمایند. آنگاه بر ورقی این آیه را نوشت: بسم الله الرحمن الرحیم، «و قد جآءتکم بینة من ربکم فاوفوا الکیل والمیزان ولا تبخسوا الناس اشیآءهم و لا تفسدوا فی الارض بعد اصلحها ذ لکم خیر لکم ان کنتم مؤمنین»؛ از سوی پروردگارتان نشانه‌ای روشن آمده است. پیمانه و ترازو را تمام ادا کنید و به مردم کم مفروشید و از آن پس که زمین به صلاح آمده است، در آن فساد مکنید که اگر ایمان آورده‌اید، این برایتان بهتر است. در ادامه آمده بود: پس چون کتاب (نوشته) ما را بخوانی که این رقعه است، دست از عمل بردار و آنچه نزد توست از کرداری که کرده‌ای، نگاهدار تا وقتی کسی بیاید و آن را از تو بگیرد. سوده می‌افزاید: حضرت آن رقعه را به من داده در حالی که مهر نفرموده بود، آن را تحویل آن مرد جفا پیشه دادم، او دست از اعمال خود برداشت و معزول گردید. [۵]
کشف الغمه، ج۱، ص۲۳۱ - ۲۳۲.
۳ - امام در جنگ صفینعلی علیه‌السّلام در جنگ صفین در حالی که با قوای معاویه به قتال پرداخته بود، از آنجا که نبرد مذکور در ماه حرام صورت گرفته بود، ولی شروع کننده اش معاویه می‌باشد، حضرت در حال جنگ با دشمنان، این آیه را تلاوت می‌فرمود: «الشهر الحرام بالشهر الحرام والحرمت قصاص فمن اعتدی علیکم فاعتدوا علیه بمثل ما اعتدی علیکم واتقوا الله واعلموا ان الله مع المتقین»؛ این ماه حرام در مقابل آن ماه حرام و شکستن ماههای حرام را قصاص است، پس هرکس بر شما تعدی کند، به همان اندازه بر او تعدی کنید و از خدا بترسید و بدانید که او با پرهیزگاران است. [۷]
کشف الغمه، ج۱، ص۳۳۶.
۴ - پانویس
۵ - منبعدانشنامه کلام و عقاید، برگرفته از مقاله «استناد به قرآن در سیره حضرت علی». |